Φάσσα: Όσα πρέπει να γνωρίζεις για την μοναδικότητα της
Η φάσσα (Columba palumbus), είναι το μεγαλύτερο περιστεροειδές πτηνό της Ευρώπης και ξεχωρίζει τόσο για το μέγεθος όσο και για τα χαρακτηριστικά της.
Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της;
- Μέγεθος: Το μήκος της φάσσας κυμαίνεται από 38 έως 44 εκατοστά, με άνοιγμα φτερών που μπορεί να φτάσει τα 68-77 εκατοστά. Το βάρος της είναι περίπου 450-600 γραμμάρια, καθιστώντας την σημαντικά μεγαλύτερη από τα κοινά περιστέρια.
- Χρώμα: Το σώμα της είναι γκριζοπράσινο, με ανοιχτόχρωμη κοιλιά και χαρακτηριστικό λευκό μπάλωμα στο λαιμό (που μοιάζει με "κολάρο"), το οποίο την κάνει εύκολα αναγνωρίσιμη. Επίσης, έχει δύο λευκές ρίγες στις φτερούγες που διακρίνονται κατά την πτήση.
- Κεφάλι και ράμφος: Το κεφάλι είναι σχετικά μικρό σε σύγκριση με το σώμα, με ένα κοντό, δυνατό ράμφος πορτοκαλί-κόκκινου χρώματος.
- Πόδια: Τα πόδια της είναι κοκκινωπά και δυνατά, κατάλληλα για περπάτημα και σύλληψη σπόρων ή άλλης τροφής.
Τι άλλο πρέπει να γνωρίζεις για εκείνη;
Η φάσσα είναι κυρίως φυτοφάγο πτηνό και τρέφεται με σπόρους, καρπούς, μούρα και βλαστούς. Λατρεύει τον καρπό της οξιάς ενώ τα βελανίδια που κάποτε ήταν το τυπικό διαιτολόγιό της, με την εξάπλωση της βιομηχανικής καλλιέργειας τείνουν να αντικατασταθούν πλήρως στην προτίμηση της με σπόρους από καλλιεργημένες εκτάσεις, όπως χωράφια με δημητριακά. Όσο αναφορά για την κοινωνική συμπεριφορά της, οι φάσσες, ζούν συχνά σε μικρές ομάδες και είναι γνωστές για το ότι συχνάζουν σε μεγάλα κοπάδια κατά τη διάρκεια της μετανάστευσης. Η φωνή της έχει ένα χαρακτηριστικό βαθύ κάλεσμα, που ακούγεται από μακριά και επαναλαμβάνεται αρκετές φορές.
Ο βιότοπος που προτιμά είναι οι δασικές εκτάσεις, τα πάρκα και αγροτικές περιοχές με δέντρα. Αν και οι φάσσες ζουν σε άγριες περιοχές, προσαρμόζονται εύκολα και σε περιοχές κοντά σε ανθρώπινες δραστηριότητες, ιδιαίτερα στη βόρεια Ευρώπη. Ο πληθυσμός της στην Ευρώπη είναι σταθερός και σε αρκετές περιπτώσεις αυξανόμενος. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ο ευρωπαϊκός πληθυσμός της φάσσας υπολογίζεται σε 14-28 εκατομμύρια αναπαραγωγικά ζευγάρια.
Υπάρχουν φάσσες που μεταναστεύουν και αυτές που δεν το κάνουν. Οι φάσσες που μεταναστεύουν είναι κυρίως αυτές της Βόρειας και Ανατολικής Ευρώπης και κινούνται προς τις νοτιότερες περιοχές (π.χ. Μεσόγειο) κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Οι μη μεταναστευτικές περιοχές, είναι χώρες με ήπιο κλίμα, όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία.
Υπάρχει απειλή για τον πληθυσμό της φάσσας;
Ο πληθυσμός της φάσσας έχει επωφεληθεί από την εκτεταμένη χρήση καλλιεργούμενων εκτάσεων, καθώς βρίσκει αφθονία τροφής. Γενικά ο πληθυσμός δεν αντιμετωπίζει σημαντικές απειλές μιας και η φάσσα παραμένει είδος ευρείας εξάπλωσης και επιτυχούς προσαρμογής σε διαφορετικά περιβάλλοντα στην Ευρώπη. Σε ορισμένες χώρες μάλιστα, όπως για παράδειγμα το Ηνωμένο Βασίλειο, θεωρείται επιβλαβές και το κυνήγι της ασκείται καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Το κυνήγι της φάσσας είναι ένα δημοφιλές είδος κυνηγιού στη χώρα μας, καθώς θεωρείται από τα πιο γευστικά θηράματα και έχει αρκετή πρόκληση για τον κυνηγό. Παρότι πριν μερικές δεκαετίες τις εποχές του ’60 έως ’80 οι Έλληνες κυνηγοί λόγω κόστους των φυσιγγίων δεν την προτιμούσαν ως θήραμα, από τις αρχές της δεκαετίας του 90 και μετέπειτα, μετετράπη σε ένα από τα πιο ελκυστικά θηράματα και αυτή τη στιγμή προσελκύει αρκετούς θιασώτες, μερικοί εκ των οποίων μάλιστα την κυνηγούν αποκλειστικά.
Ποιές είναι οι στρατηγικές και σωστές συνθήκες για ένα επιτυχημένο κυνήγι φάσσας;
Οι καλές περιοχές για κυνήγι της είναι αυτές με πυκνή βλάστηση ή κοντά σε καλλιέργειες που συχνάζουν τα πτηνά. Οι φάσσες κυνηγούνται συνήθως κατά τη διάρκεια της μεταναστευτικής τους περιόδου, με το φθινόπωρο και ειδικά μετα τις 10 Οκτωβρίου να είναι η ιδανική εποχή, αλλά οι «χειμερινές» αναζητήσεις τους από τους παθιασμένους φασσκοκυνηγούς θεωρούνται και οι πιο συναρπαστικές. Συννεφιασμένες μέρες και μέρες με ελαφρύ αεράκι ευνοούν το κυνήγι, καθώς οι φάσσες πετούν πιο χαμηλά και πιο αργά σε αυτές τις συνθήκες.
Η πιο συνήθης τακτική είναι να στήνεται καρτέρι σε περάσματα όπου περνούν οι φάσσες σε μεγάλα ύψη, αλλά και στους διαδρόμους μεταξύ διανυκτέρευσης προς το χώρο βόσκησης, όπου μπορεί κυριολεκτικά ακόμα και να «μας πάρουν τα καπέλα». Η κίνησή της από την κούρνια προς το χώρο βόσκησης ξεκινά περίπου στις 7:30 το πρωί μέχρι και τις 9 οπότε και έχουν επιλέξει ένα ήσυχο και πλούσιο σε τροφή μέρος, ενώ κινητικότητα παρατηρείται ξανά κατά τις 12 για νερό και τέλος από τις 14:00 και μετά όπου και επιστρέφουν σιγά σιγά προς την κούρνια τους. Ως περιστεροειδή τείνουν να κουρνιάζουν αρκετά νωρίς, δηλαδή κατά τις 16:30, αλλά δεν είναι λίγες οι φορές που τις έχουμε δει να φτάνουν στην κούρνια «ίσα με την ώρα» δηλαδή ακόμα και μετά τις 17:30, είτε γιατί ενοχλήθηκαν εκεί που σκόπευαν να κοιμηθούν είτε γιατί βοσκούσαν μέχρι αργά.
Όπλα και εξοπλισμός:
Χρησιμοποιούνται συνήθως δίκαννα ή αυτογεμή με μήκος κάννης 71 ή 76εκ, με σφιχτά τσοκ από 3 έως 1 άστρα. Η τεχνολογία επίσης των καννών αλλά και η ποιότητα της τουφεκιάς παίζουν καθοριστικό ρόλο στην καταβολή αυτού του πολύ ανθεκτικού θηράματος. Η εταιρία FABARM με τις κάνες σφηνοειδούς αυτού TRIBORE και τα υπερμεγέθη τσοκ τύπου υπερβολής HYPERBOLIC HP έχουν εδώ και χρόνια δείξει την αξία τους στο κυνήγι της φάσσας.
Φυσίγγια κατάλληλα για ένα θήραμα όπως η φάσσα, θεωρούνται αρχικά όσα δεν κάνουν παραχωρήσεις στην ποιότητα των υλικών, αφού εδώ απαιτείται η απόλυτη επίδοση σε ισχύ, κατανομή και εμβέλεια. Η γόμωση κυμαίνεται συνήθως από 33-34 γραμμάρια με μονοβασική πυρίτιδα για φθινόπωρο έως 36-43 γραμμάρια με διβασική πυρίτιδα για πιο κρύο και υγρό καιρό και με νούμερο σκαγίων από 4 έως και 7, με προτιμώμενα σκάγια τα Νο 5 και 6. Δείτε εδώ την πρόταση της NOBEL SPORT ITALIA για ζεστό έως μέτριο σε θερμοκρασίες καιρό. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που το καρτέρι μας ή ο καιρός αναγκάζει τα πουλιά να πετούν σε χαμηλό ύψος, οπότε και εδώ η NOBEL SPORT ITALIA κυριαρχεί με δυο φυσίγγια με εξαιρετικές επιδόσεις για αποστάσεις από 10 έως 30 μέτρα βολές, που δε θα πρέπει να λείπουν από το σακίδιο ενός παθιασμένου φασσοκυνηγού. Πρόκειται για το εξαιρετικό DISPERSANTE PRESTIGE 35, με τη μοναδική πατέντα spreader cross που δίνει άνοιγμα περίπου 40εκ στα 10 μέτρα μέχρι 1 μ στα 30 μέτρα βολής με τσοκ 3 άστρα, αλλά και τα κλασσικά μαλλινόταπα MASTER HP TECNA 36 και το ρομαντικό GOLDEN WING 36 με το χάρτινο κάλυκα.
Η κάρπωση αυτού του εξαιρετικού θηράματος κάθε άλλο παρά εύκολη μπορεί να χαρακτηριστεί. Ένα επιτυχές κυνήγι φάσσας απαιτεί προετοιμασία, παρατήρηση, γνώση της περιοχής, του καιρού, των συνηθειών της, τεράστια υπομονή, σωστή κάλυψη και παραλλαγή αλλά και εξαιρετικές σκοπευτικές ικανότητες. Δεν είναι λίγες οι φορές που ακόμη και με όλες τις σωστές προϋποθέσεις, πολλοί κυνηγοί φάσσας γυρίζουν κυριολεκτικά με άδεια χέρια στη βάση τους, αναρωτώμενοι «τι πήγε στραβά». Για αυτό σε μεγάλο ποσοστό ευθύνεται και η λανθασμένη επιλογή ρουχισμού, βασικός παράγοντας επιτυχίας απέναντι σε ένα τόσο καχύποπτο και πονηρό θήραμα. Γενικότερα λίγο πορτοκαλί ή κάποιο άλλο χρώμα σε αντίθεση με το περιβάλλον δε θα κάνει μεγάλη διαφορά στην εικόνα μας όπως τη βλέπει η φάσσα, απλά δέον όπως αποφεύγονται οι μεγάλες χρωματικές αντιθέσεις με τα χρώματα του περιβάλλοντος. Αυτό όμως που ΘΑ ΚΑΝΕΙ τη διαφορά, είναι το σπάσιμο του σχεδίου της ανθρώπινης φιγούρας, και ειδικά του προσώπου του κυνηγού, αφού η φάσσα αυτό το σχήμα όπως και τις απειροελάχιστες κινήσεις μας, τις ξεχωρίζει από εκατοντάδες μέτρα μακριά και ένα τεράστιο κοπάδι μπορεί να γυρίσει κυριολεκτικά σε κλάσματα δευτερολέπτου όταν αναγνωρίσει την εικόνα αυτή που της χτυπά με τεράστια γράμματα «ΚΙΝΔΥΝΟΣ». Απαραίτητα λοιπόν είναι τα καλοφτιαγμένα, άνετα, ζεστά αλλά χωρίς όγκο ρούχα, ενώ ένα καπέλο ή μια μπαλακλάβα που θα «σπάνε» το σχήμα του προσώπου, θεωρούνται άκρως απαραίτητα.
Είτε είστε από εκείνους τους αφοσιωμένους που γεμίζουν το αυτοκίνητο καύσιμο και γυρίζουν ολημερίς για να εντοπίσουν και να θηρεύσουν τη φάσσα από τέλη Αυγούστου μέχρι τη λήξη της κυνηγετικής περιόδου της είτε ευκαιριακός θιασώτης της που θα ασχοληθεί όταν την πετύχει σε αριθμούς μπροστά του, ένα είναι το σίγουρο: Ακόμη και μετά την ταλαιπωρία και την αποτυχία, το υπέροχο αυτό πουλί μας χαρίζει ένα από τα πιο όμορφα κυνήγια, και κανείς, ΜΑ ΚΑΝΕΙΣ, δε μετάνιωσε ποτέ που ασχολήθηκε με τo πως θα τη βάλει στο σακίδιό του.
